Câu chuyện thú vị về địa danh nổi tiếng của Hạ Long: Tại sao lại gọi là Bãi Cháy?
Bãi Cháy từ lâu đã là điểm đến quen thuộc của du khách mỗi khi ghé Hạ Long. Nơi đây nổi tiếng với bãi biển đẹp, các khu nghỉ dưỡng hiện đại, phố đi bộ nhộn nhịp và nhiều hoạt động du lịch hấp dẫn. Thế nhưng đằng sau vẻ sôi động của một khu du lịch lớn, “Bãi Cháy” lại là cái tên khiến nhiều người tò mò: vì sao lại gọi là cháy? Ngày xưa nơi này đã xảy ra chuyện gì đặc biệt?
Tìm hiểu về các nguyên nhân, có hai cách lý giải phổ biến nhất về nguồn gốc tên gọi Bãi Cháy – một gắn với truyền thuyết lịch sử và một liên quan đến đời sống của ngư dân vùng biển.
1. Truyền thuyết lịch sử: nơi thuyền giặc bị đốt cháy và dạt vào bờ
Theo truyền thuyết dân gian, vào thời nhà Trần, trong một trận chiến trên biển với quân Mông – Nguyên, quân ta đã dùng hỏa công thiêu rụi đoàn thuyền lương lớn của địch. Gió và sóng biển mạnh đẩy những chiếc thuyền đang bốc cháy trôi dạt về phía bờ tây vịnh Cửa Lục – nơi ngày nay là khu vực Bãi Cháy.
Khi những con thuyền cháy lan vào bờ, lửa bén vào rừng cây khô khiến một vùng rộng lớn bốc cháy dữ dội. Người dân khi đó đứng bên Hòn Gai nhìn sang, chỉ thấy cả một dải bờ như đang chìm trong biển lửa. Từ đó, vùng đất này được gọi là “Bãi Cháy”.
Dù mang màu sắc truyền thuyết, câu chuyện vẫn được lưu truyền rộng rãi như một phần lịch sử của vùng đất, gợi nhớ về thời cha ông chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
2. Câu chuyện đời sống ngư dân: bãi chuyên “thui thuyền”, lúc nào cũng có khói lửa
Một cách lý giải khác mang tính thực tế hơn, gắn liền với cuộc sống lao động của cư dân ven biển xưa.
Trước đây, khu vực Bãi Cháy là bãi cát rộng, nơi ngư dân thường kéo ghe thuyền lên bờ để sửa chữa sau mỗi chuyến ra khơi. Đáy thuyền đi biển lâu ngày thường bám đầy hà và rong rêu. Để loại bỏ lớp hà cứng đầu này, người dân thường dùng lửa để “thui” thuyền.
Họ gom lá phi lao khô, cành cây và củi vụn để đốt lên xung quanh thân thuyền. Công việc này diễn ra thường xuyên đến mức từ phía Hòn Gai nhìn sang, người ta luôn thấy khói lửa bốc lên nghi ngút. Vì lúc nào cũng “cháy”, bãi đất ấy được gọi dần thành “Bãi Cháy”.
Thời Pháp thuộc, trên bản đồ khu vực còn có những tên phiên âm như “Vạ Cháy” hay “Vat Chay”, chứng tỏ cái tên này đã được sử dụng từ rất lâu.
3. Tên gọi Bãi Cháy – sự kết hợp của truyền thuyết và đời sống
Điều thú vị là dù xuất phát từ hai câu chuyện khác nhau, nhưng cả hai đều xoay quanh hình ảnh lửa cháy – điều tạo nên nét riêng cho địa danh này. Vì vậy, không thể khẳng định đâu là nguồn gốc duy nhất. Có thể tên gọi Bãi Cháy chính là sự giao thoa giữa: truyền thuyết lịch sử đầy hào hùng và nhịp sống lao động chân thật của ngư dân xưa
Dù theo cách lý giải nào, cái tên ấy vẫn mang đậm dấu ấn văn hóa, lịch sử và con người vùng biển Quảng Ninh
4. Bãi Cháy hôm nay: hiện đại nhưng vẫn giữ trọn tên gọi xưa
Ngày nay, Bãi Cháy đã thay đổi hoàn toàn: bãi biển sạch đẹp, nhiều khách sạn, khu vui chơi, tuyến đường ven biển rực rỡ… trở thành điểm đến không thể bỏ qua tại Quảng Ninh. Tuy nhiên, cái tên “Bãi Cháy” vẫn được giữ nguyên, như một phần ký ức không thể mất của vùng đất này.
Tên gọi ấy nhắc chúng ta nhớ rằng trước khi trở thành khu du lịch sầm uất, Bãi Cháy từng gắn bó với biển, với thuyền, với những câu chuyện đời thường và cả truyền thuyết hào hùng.
Nếu có dịp đặt chân đến Bãi Cháy, hãy dành một chút thời gian nhìn ngắm biển và cảm nhận câu chuyện phía sau cái tên độc đáo ấy. Bãi Cháy không chỉ đẹp bởi cảnh quan, mà còn đẹp bởi những lớp ký ức và lịch sử được lưu truyền qua nhiều thế hệ.
